NGÀNH TƯ PHÁP CHUNG TAY XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI

          Những ngày đầu xuân, vừa đặt chân đến trụ sở UBND xã Thọ Vinh chúng tôi bắt gặp cán bộ tư pháp – hộ tịch đang giải thích cho người dân về 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Hỏi ra mới biết, cán bộ tư pháp – hộ tịch xã đang thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) cho người dân địa phương, trong đó lồng ghép tuyên truyền nội dung về 19 tiêu chí NTM theo Quyết định số 491/QĐ-TTg ngày 16/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Bộ tiêu chí Quốc gia Nông thôn mới. Cùng với việc tuyên truyền các văn bản quy phạm pháp luật, đặc biệt là văn bản mới ban hành có liên quan mật thiết đến đời sống nhân dân, nhằm góp phần nâng cao dân trí, ý thức chấp hành pháp luật của nhân dân, qua đó hạn chế vi phạm pháp luật, góp phần giữ gìn an ninh, chính trị, trật an toàn xã hội ở địa phương - một trong những tiêu chí về xây dựng NTM.

         Xác định công tác tuyên truyền PBGDPL có vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động, sự đồng thuận của xã hội cùng tham gia xây dựng NTM, những năm qua, ngành Tư pháp tỉnh ta đã chủ động tham mưu cho Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn các sở, ban, ngành, đoàn thể, UBND cấp huyện đẩy mạnh triển khai công tác PBGDPL. Do đó, các cơ quan, ban ngành đã hưởng ứng tích cực, công tác PBGDPL được triển khai đúng tiến độ. Trong năm 2013 các sở, ngành và 10 huyện, thành phố trong toàn tỉnh đã tổ chức được 3.045 cuộc tuyên truyền PBGDPL với 204.660 lượt người, điển hình là huyện Yên Mỹ tổ chức được 621 cuộc với 15.102 lượt người, huyện Kim Động tổ chức được 159 cuộc với 15.181 lượt người. Thông qua các hình thức như lồng ghép qua hội nghị của các đoàn thể, khu dân cư, qua hệ thống phát thanh, khẩu hiệu, nhất là qua hội thi, hội diễn và thông qua các phong trào thi đua. Nhờ đó, cán bộ, đảng viên và nhân dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa to lớn của chương trình xây dựng NTM đối với mỗi địa phương và tích cực, tự giác thực hiện. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền PBGDPL mà tình trạng đơn thư khiếu nại, tố cáo vượt cấp của các địa phương trong tỉnh có phần hạn chế, các tranh chấp về dân sự, hôn nhân gia đình chủ yếu được giải quyết ngay tại cơ sở, với 6.889 hòa giải viên sinh hoạt ở 1.062 tổ hòa giải, năm 2013 các tổ hoà giải đã hòa giải thành 1.136/1.553 vụ việc, đạt tỷ lệ 73% góp phần xây dựng nếp sống văn hóa theo tiêu chí NTM. Bên cạnh đó, ngành còn tăng cường cử cán bộ, chuyên viên thường xuyên về cơ sở hướng dẫn cán bộ, nhân dân thực hiện công tác cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực tư pháp hộ tịch, giải quyết kịp thời những vướng mắc, băn khoăn của công dân trong quá trình xây dựng NTM, góp phần tạo tác phong chuyên nghiệp và môi trường chấp hành pháp luật tích cực, hiệu quả ở địa bàn nông thôn.

          Trước thực tế sôi động tại các địa phương trong xây dựng NTM, Sở Tư pháp đã chỉ đạo Phòng tư pháp các huyện, thành phố tập trung đẩy mạnh việc tuyên truyền, vận động các hộ dân hiến đất làm đường, xây dựng các công trình phúc lợi, dồn thửa đổi ruộng kết hợp với chỉnh trang diện mạo nông thôn, chỉnh trang đồng ruộng. Điển hình như xã Nguyên Hòa, huyện Phù Cừ nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, nhân dân trong xã luôn tuân thủ nghiêm các chủ trương chính sách về xây dựng NTM, đến nay tiến độ về dồn thửa đổi ruộng cơ bản được hoàn thành. Đồng chí Đỗ Ngọc Minh, Bí thư Đảng uỷ xã Nguyên Hòa cho biết: Việc nâng cao nhận thức cho người dân về các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trong xây dựng NTM đã thực sự tạo điều kiện thuận lợi cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong việc vận động nhân dân tham gia đóng góp tiền của, công sức xây dựng các công trình phúc lợi…đến nay 100% đường giao thông nông thôn của xã được bê tông, cứng hóa, 96% hộ gia đình đạt gia đình văn hoá, cả 4 thôn của xã đều được công nhận làng văn hóa. Được chọn là một trong 3 xã của huyện Phù Cừ triển khai dồn thửa đổi ruộng trong thời gian này, xã đã tiến hành họp bàn dân theo quy chế dân chủ và được đông đảo nhân dân đồng tình ủng hộ. Về cơ bản xã đã hoàn thành theo đúng tiến độ, giao ruộng đến tận tay người dân.

          Cùng với đó, Sở Tư pháp còn chủ trì xây dựng, thẩm định, tham gia xây dựng 100% các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật được giao, nâng cao chất lượng, bảo đảm tiến độ xây dựng, thẩm định các văn bản quy phạm pháp luật, tích cực tham mưu, đề xuất, thể chế hóa đầy đủ, kịp thời, đồng bộ các chủ trương, chính sách xây dựng NTM và liên quan trực tiếp đến xây dựng NTM như: pháp luật về đất đai, môi trường, hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới, chính sách xã hội, quy hoạch phát triển nông thôn…100% văn bản quy phạm pháp luật do tỉnh ban hành và các văn bản liên quan đến lĩnh vực quy hoạch, quản lý và thực hiện quy hoạch xây dựng NTM đều được ngành chú trọng thẩm định, xây dựng, tự kiểm tra, rà soát, bảo đảm đúng chủ trương, đáp ứng yêu cầu Bộ tiêu chí Quốc gia và bảo đảm lợi ích, hiệu quả sử dụng lâu dài, bền vững cho nhân dân. Trong đó, việc rà soát các hương ước, quy ước của làng, xóm văn hóa, việc thực hiện Pháp lệnh dân chủ ở xã, phường, thị trấn được chú trọng đặc biệt. Thông qua công tác rà soát, kiểm tra các văn bản nói trên, ngành đã kiến nghị sửa đổi những nội dung không còn phù hợp với tiến trình xây dựng NTM ở các xã, thị trấn. Công tác theo dõi thi hành pháp luật, kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật được quan tâm đẩy mạnh. Qua công tác này ngành đã kiến nghị, đề xuất các biện pháp, giải pháp tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc, rào cản về cơ chế, chính sách, pháp luật, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, giải phóng sức lao động, tạo môi trường thuận lợi, khuyến khích, thu hút các nguồn lực, nhất là nguồn lực của nhân dân và doanh nghiệp vào sự nghiệp xây dựng NTM. Các phong trào xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước của làng, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh được đẩy mạnh, phát huy ý thức tự quản, tăng cường đoàn kết, chấp hành tốt pháp luật, phát huy phong tục tập quán, truyền thống, đạo đức tốt đẹp của các cộng đồng dân cư ở nông thôn.

          Cùng với những hoạt động nói trên, công tác trợ giúp pháp lý (TGPL) lưu động cũng được ngành thực hiện có nhiều hiệu quả. Nhờ đó, hàng trăm lượt người dân ở các xã, thị trấn trong tỉnh đã được TGPL miễn phí, chủ yếu là hình thức tư vấn, giải đáp pháp luật, hội nghị tuyên truyền...Ngoài việc duy trì tư vấn vụ việc, TGPL lưu động, trung tâm TGPL nhà nước tỉnh còn cử chuyên viên, trợ giúp viên phối hợp với các Chi nhánh TGPL tổ chức tư vấn, tuyên truyền chuyên đề về xây dựng NTM tại các thôn, xóm. Đặc biệt việc duy trì có hiệu quả, nề nếp việc sinh hoạt định kỳ của 15 câu lạc bộ TGPL đã thực sự là cầu nối pháp luật cho nhân dân.

          Với những nỗ lực chung sức xây dựng NTM ngành Tư pháp tỉnh ta đã thực sự góp phần tạo bước chuyển quan trọng trong việc nâng cao nhận thức pháp luật của người dân, tạo sự đồng thuận trong nhân dân, phấn đấu hoàn thành các mục tiêu xây dựng NTM theo đúng lộ trình đã đề ra.